Τι είναι το παιχνίδι open-ended play και πως βοηθάει τα παιδιά

Σε μια εποχή που οι υπολογιστές έχουν μπει για τα καλά στη ζωή μας, το ενεργητικό παιχνίδι, χωρίς μπαταρίες, έχει αρχίσει να κερδίζει έδαφος. Ο λόγος είναι απλός. Μέσα από αυτό, τα παιδιά καλλιεργούν τη φαντασία και τη δημιουργικότητα τους, πράγματα που όλοι όσοι είμαστε ανάμεσα σε παιδιά θέλουμε να αναπτύξουμε. Ανάμεσα στα άλλα είδη παιχνιδιού, όπως το ριψοκίνδυνο παιχνίδι (risky play), το παιχνίδι με «χαλαρά» αντικείμενα (loose parts) εμφανίστηκε και το open-ended play. Τι είναι όμως το open-ended play και σε τι βοηθάει τα παιδιά;

Το open-ended play, είναι το παιχνίδι δίχως κανόνες.

Το παιδί μπορεί να παίξει με τα αντικείμενα δημιουργώντας δικούς του τρόπους παιχνιδιού και να πλάσει τη δικιά του ιστορία. Δεν υπάρχει σωστός ή λάθος τρόπος, απλά παιχνίδι. Με άλλα λόγια αυτό το είδος παιχνιδιού, ενισχύει τη δημιουργικότητα.

Τέτοιου είδους παιχνίδια είναι:

• Πλαστελίνη
• Πηλός
• Τουβλάκια
• Κούκλες
• Κουκλόσπιτο
• Κουζίνα
• Ζώα
• Οχήματα
• Χαρτόκουτα
• Ξύλα
• Πέτρες κ.ά

Σύμφωνα με τον Πιαζέ τα παιδιά από 2 ετών ως 6 παίζουν το συμβολικό παιχνίδι. Στο είδος αυτό τα παιδιά αναπαριστούν τις εμπειρίες, τα συναισθήματα και τα αντικείμενα με το δικό τους μοναδικό τρόπο. Με άλλα λόγια, εξωτευρικεύουν αυτά που βλέπουν και ακούν μέσα από το παιχνίδι. Είναι σημαντικό να υπάρχουν παιχνίδια που τα βοηθούν να παίξουν με τέτοιο τρόπο, διότι και εμείς παρατηρώντας τα, τα καταλαβαίνουμε πρισσσότερο.

Αναπτύσσουν την ικανότητα λήψης αποφάσεων & την επίλυση προβλημάτων.

Τα συγκεκριμένα παιχνίδια έχουν πολλά ακόμα οφέλη. Τα παιδιά στην διάρκεια του παιχνιδιού πρέπει να πάρουν αποφάσεις για το πως θα στήσουν το παιχνίδι, τους κανόνες, να κατασκευάσουν το ίδιο το παιχνίδι. Ποιος γονέας δε θέλει το παιδί του να είναι ικανό να παίρνει αποφάσεις μόνο του;

Πειραματίζονται

Το open-ended play, δίνει τη δυνατότητα στα παιδιά να σκεφτούν, να πειραματιστούν και αναπτύξουν τις δικές τους ιδέες. Όπως αναφέρθηκε νωρίτερα δεν υπάρχει σωστό και λάθος. Τα παιδιά είναι ελεύθερα να παίξουν, χωρίς μη και πρέπει.  Έτσι, αποκτούν αυτοπεποίθηση γιατί βλέπουν ότι οι ιδέες τους γίνονται πράξη. Αναπτύσσουν κοινωνικές αλλά και συναισθηματικές δεξιότητες διότι οι δυνατότητες είναι απεριόριστες, αρχίζουν και σκέφτονται πιο αφηρημένα. Αν μια ιδέα δεν πετύχει, δοκιμάζουν ξανά καθώς το παιχνίδι τους ανήκει. Έτσι μαθαίνουν να αποδέχονται το λάθος και την αποτυχία. Ρυθμίζουν τα συναισθήματά τους.

Είναι διαχρονικά παιχνίδια, χωρίς στερεότυπα

Τα παιχνίδια αυτά δεν γνωρίζουν ηλικία, το παιδί ανάλογα με την ηλικία και τις εμπειρίες του τα αξιοποιεί όπως επιθυμεί. Επιπλέον, δεν έχουν χρώμα ή φύλο. Μπορούν να παίξουν είτε τα παιδιά μόνα τους είτε όλη η οικογένεια.

Είναι ενεργητικά παιχνίδια

Τα παιδιά όχι μόνο αναπτύσσουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητα αλλά εξασκούν τη λεπτή ή και την αδρή κινητικότητα. Περιγράφουν αυτά που σκέφτονται, μοιράζονται τις σκέψεις και τα συναισθήματα τους με τους γύρω τους και κοινονικοποιούνται. Έτσι η ομιλία και το λεξιλόγιο τους διευρύνεται.

Είναι οικολογικά

Τα παιχνίδια open-ended είναι οικολογικά γιατί τα περισσότερα είναι φτιαγμένα από φυσικά υλικά και αντέχουν στον χρόνο, μεγαλώνουν μαζί με το παιδί, γιατί εκείνο βρίσκει καινούργιους τρόπους να παίξει.

Επομένως, όταν διαλέγετε παιχνίδι σκεφτείτε, πώς βοηθάει αυτό το παιχνίδι το παιδί μου. Μπορεί να πάρει πρωτοβουλίες;  Του αναπτύσσει τη φαντασία; Σκεφτείτε ότι το παιχνίδι που επιλέγετε τώρα, μπορεί να καθορίσει τις επιλογές του στο μέλλον. Χτίζοντας έναν πύργο σήμερα, αύριο μπορεί να σχεδιάζει τα δικά του κτήρια ή να επισκευάζει αεροσκάφη. Οι επιλογές είναι πραγματικά αμέτρητες.

Δείτε περισσότερα για τα παιδιά στον λογαριασμό μου στο @thekids.society