Ανάπτυξη Ομιλίας και Γλώσσας. Τα τυπικά ορόσημα με βάση την ηλικία που είναι το παιδί.

0 – 6  μηνών :

• Συχνά «γρυλίζει» και δημιουργεί ευχάριστους ήχους.
• Χρησιμοποιεί διαφορετικό κλάμα για να εκφράσει τις διαφορετικές του ανάγκες.
• Χαμογελάει όταν του μιλάνε.
• Αναγνωρίζει φωνές.
• Εντοπίζει τους ήχους γυρίζοντάς το κεφάλι.
• Ακούει κάθε μορφή ομιλίας.
• Χρησιμοποιεί τα φωνήματα /μπ/, /π/ και /μ/ στο βάβισμα.
• Χρησιμοποιεί ήχους ή χειρονομίες για να υποδείξει το τι θέλει.
• Ανταποκρίνεται στα «όχι» και αλλάζει τον τόνο της φωνής.

7 – 12 μηνών:

• Καταλαβαίνει το «όχι» και το «καίει».
• Ανταποκρίνεται σε απλά αιτήματα.
• Καταλαβαίνει και ανταποκρίνεται στο δικό του όνομα.
• Αντιλαμβάνεται λέξεις για απλά αντικείμενα (π.χ. παπούτσι, χυμός).
• Βαβίζει χρησιμοποιώντας παρατεταμένα και σύντομα σύνολα ήχων.
• Χρησιμοποιεί ένα ευρύ φάσμα ήχων στο βάβισμα.
• Μιμείται τους ήχους της ομιλίας των ενήλικων και την μελωδικότητα τους.
• Ακούει όταν του μιλάνε.
• Προσεγγίζει κάποιους ήχους.
• Χρησιμοποιεί την ομιλία με επικοινωνιακό σκοπό για πρώτη φορά.
• Χρησιμοποιεί κατά αποκλειστικότητα τα ουσιαστικά.
• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο από μια με τρεις λέξεις.
• Χρησιμοποιεί χειρονομίες για να εκφράσει τα θέλω του.

13 – 18 μηνών:

• Μιμείται μεμονωμένες λέξεις.
• Χρησιμοποιεί την μελωδικότητα όπως οι ενήλικες.
• Χρησιμοποιεί ηχολαλίες επινοήσεις.
• Απαλείφει (παραλείπει) κάποια αρχικά και σχεδόν όλα τα τελικά σύμφωνα .
• Χρησιμοποιεί μη καταληπτή ομιλία.
• Εκτελεί απλές εντολές.
• Επιδεικνύει ένα έως τρία μέρη του σώματος.
• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 3 – 20 λέξεων (περισσότερα ουσιαστικά).
• Συνδυάζει χειρονομίες και ήχους.

19 – 24 μηνών:

• Χρησιμοποιεί λέξεις πιο συχνά από ψευδολέξεις (μη υπαρκτές λέξεις).
• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50 – 100 λέξεων ή παραπάνω.
• Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 300 ή παραπάνω λέξεων.
• Ξεκινά να συνδυάζει ουσιαστικά με ρήματα και ουσιαστικά με επίθετα.
• Ξεκινάει να χρησιμοποίει αντωνυμίες.
• Η ομιλία του είναι καταληπτή σε ξένους κατά 25 – 50%
• Ρωτάει και απαντάει σε ερωτήσεις του τύπου «τι είναι αυτό;»
• Του αρέσει να ακούει ιστορίες.
• Γνωρίζει πέντε μέρη του σώματος.
• Καταλαβαίνει κατηγορίες (π.χ. παιχνίδια , φαγητό) .
• Δείχνει τις εικόνες ενός βιβλίου όταν ονομάζονται.

Δείτε αναλυτικά τα Ορόσημα Ανάπτυξης

2 – 3 χρονών

• Έχει καταληπτή ομιλία κατά 50- 75%.
• Κατανοεί την έννοια του «ένα» και του «όλα».
• Επικοινωνεί τις σωματικές ανάγκες του (πριν, κατά την διάρκεια και μετα).
• Ζητάει αντικείμενα με το όνομα τους.
• Αναγνωρίζει αρκετά μέλη του σώματος.
• Ακολουθεί διπλές εντολές.
• Κάνει ερωτήσεις μίας ή δυο λέξεων.
• Δημιουργεί φράσεις δυο έως τέσσερις λέξεις.
• Χρησιμοποιεί λέξεις γενικού περιεχομένου.
• Συνεχίζει τη χρήση ηχολαλίας όταν συναντά δυσκολίες στην ομιλία.
• Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 500 – 900 λέξεων.
• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 50 – 250 ή περισσοτέρων λέξεων.
• Παρουσιάζει πολλαπλά γραμματικά λάθη.
• Καταλαβαίνει τα περισσότερα από τα πράγματα που του/της λένε.
• Κάνει συχνές επαναλήψεις.
• Μιλά με δυνατή φωνή.
• Αυξάνει τον τόνο της φωνής (εύρος).
• Χρησιμοποιεί σωστά τα φωνήεντα.
• Χρησιμοποιεί σωστά τα σύμφωνα σε αρχική θέση ακόμη και ας μην έχουν την σωστή άρθρωση.
• Συχνά παραλείπει μεσαία σύμφωνα.
• Συχνά παραλείπει ή αντικαθιστά σύμφωνα σε τελική θέση.
• Χρησιμοποιεί αόριστο, αντωνυμίες και προστακτική.

3 – 4 χρονών

• Κατανοεί τις λειτουργίες των αντικειμένων.
• Αντιλαμβάνεται τις διαφορές στα νοήματα (σταματά – συνέχισε, μέσα – επάνω, μεγάλο – μικρό).
• Εκτελεί δίπλες και τριπλές εντολές.
• Παράγει απλές λεκτικές αναλογίες.
• Χρησιμοποιεί την γλώσσα για να εκφράσει τα συναισθήματα του.
• Χρησιμοποιεί τέσσερις με πέντε λέξεις στις προτάσεις.
• Επαναλαμβάνει προτάσεις με 6 – 13 λέξεις με ακρίβεια.
• Χρησιμοποιεί ρήματα και ουσιαστικά σε μια πρόταση.
• Έχει κατανοήσει τον παρελθοντικό και τον μέλλοντα (χρόνοι).
• Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 1.200 – 2.000 ή περισσοτέρων λέξεων.
• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 800 – 1.500 ή περισσοτέρων λέξεων.
• Αυξάνει ο ρυθμός της ομιλίας.
• Η ομιλία του είναι κατά προσέγγιση 80% καταληπτή.
• Χρησιμοποιεί καταλληλά τα ρήματα «είναι» και «είμαι» σε μια πρόταση.
• Τοποθετεί δυο γεγονότα σε χρονολογική σειρά.
• Χρησιμοποιεί πληθυντικό αριθμό, κτητικές αντωνυμίες.
• Χρησιμοποιεί έναν αυξανόμενο αριθμό συνθετών ή πολύπλοκων προτάσεων.

4 – 5 χρονών.

• Μιμείται την αρίθμηση μέχρι το πέντε.
• Αντιλαμβάνεται τις εννοείς του χώρου.
• Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο 10.000 ή περισσοτέρων λέξεων.
• Μετρά μέχρι το δέκα σε σειρά.
• Ακούει μικρές, απλές ιστορίες και μπορεί να απαντήσει σε ερωτήσεις για αυτές.
• Κάνει ερωτήσεις για τη λειτουργία των πραγμάτων.
• Χρησιμοποιεί τη γραμματική των ενήλικων την περισσότερη ώρα.
• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 900 – 2.000 ή περισσοτέρων λέξεων.
• Χρησιμοποιεί προτάσεις που χωρίζονται σε δυο μέρη.
• Ρωτά την σημασία λέξεων.
• Η ομιλία του είναι συχνά καταληπτή στους ξένους ακόμα και αν κάνει αρθριτικά λάθη.
• Μιλά για τις εμπειρίες στο σχολείο, με τους φίλους κτλ.

5 – 6 χρονών.

• Κάνει ερωτήσεις τύπου «πως;».
• Χρησιμοποιεί καταλληλά παρελθοντικό και μελλοντικό χρόνο.
• Χρησιμοποιεί συνδέσμους.
• Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο περίπου 13.000 λέξεων.
• Ονομάζει με την σειρά τις μέρες της εβδομάδας.
• Μετρά με σειρά μέχρι το 30.
• Χρησιμοποιεί με διάρκεια προτάσεις τεσσάρων με έξι λέξεων.
• Ανταλλάσσει πληροφορίες και κάνει ερωτήσεις.
• Αναπαράγει με ακρίβεια ιστορίες.
• Τραγουδάει ολόκληρα τραγούδια και απαγγέλει παιδικά ποιήματα.
• Επικοινωνεί με ευκολία με ενήλικες και αλλά παιδιά.

6 – 7 χρονών

• Αντιλαμβάνεται το δεξιά και αριστερά.
• Χρησιμοποιεί, με συνέχων αυξανόμενο τρόπο συνθέτες περίγραφες.
• Εμπλέκεται σε συζητήσεις.
• Έχει αντιληπτικό λεξιλόγιο περίπου 20.000 λέξεων.
• Χρησιμοποιεί προτάσεις περίπου έξι λέξεων.
• Μετρά μέχρι το 100 σε σειρά.
• Αντιλαμβάνεται τις περισσότερες ενδείξεις της ώρας.
• Χρησιμοποιεί καταλληλά την παθητική φωνή.

Μαίρη Κουτσοπετάλου

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΚΑΜΠΑΝΑΡΟΥ, Μ., 2007. Διαγνωστικά Θέματα Λογοθεραπείας. Αθήνα: Ελλην.

ΚΑΡΤΖΙΑ, Α., 2011. Διαταραχές Λόγου και Ομιλίας. Μεθεξις.

KENNETH, S., and JULIE M., G., 2013. ASSESSMENT IN SPEECH – LANGUAGE PATHOLOGY.